In de ‘break-out sessie’ Arbeidsparticipatie is ingegaan op de gevolgen van de coronacrisis voor werkzoekenden en werkgevers. Vanaf maart 2020 is de arbeidsmarkt flink gekanteld. Rijk, provincie en gemeenten proberen met diverse steunmaatregelen de gevolgen van de crisis voor de arbeidsmarkt zoveel mogelijk te beperken. In de regio Midden-Gelderland lukt dat tot dusver nog heel redelijk. De instroom in de WW en de bijstand is beperkt gebleven, mede door de steunmaatregelen (NOW, TOZO) en de acties die zijn uitgezet om mensen om te scholen. Maar ook door de inzet van het WSP, onder andere met het adviesteam WSP Midden-Gelderland Werkt Door. Hier worden werkgevers met tekort aan werkgevers met overschot aan personeel verbonden.

Er zijn uiteraard sectoren die het zwaar hebben (horeca, detailhandel, kappers, reisbranche, personenvervoer) maar tegelijkertijd zijn er ook sectoren die juist een grotere vraag hebben naar personeel (maaltijdbezorging, detailhandel, supermarkten, webshops, pakketbezorgers). Hier komt vaak ook een leercomponent bij kijken. Met onze partners en werkgevers in de regio kijken we wat nodig is en hoe dit het beste kan worden georganiseerd.  Komende tijd moeten we kijken wat de arbeidsmarkt ons gaat brengen. Dit is mede afhankelijk hoe het loopt met corona.

Afstand tot de arbeidsmarkt
In de ‘break-out sessie’ is ook gekeken naar de gevolgen voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Met de invoering van de Participatiewet in 2015 stopte de instroom voor de sociale werkvoorziening. Het aantal SW-ers in onze regio is sindsdien gedaald met ruim 800. Deze mensen hebben werkplekken achtergelaten die, zoals nu blijkt, helaas niet ‘automatisch’ ingevuld worden door andere mensen met een beperking. In onze regio kunnen we voor ruim 240 mensen met een indicatie ‘Nieuw Beschut’ invulling geven. Tot op heden zijn er slechts 15 plekken ingevuld. Van de ruim 2200 mensen met een indicatie ‘Banenafspraak’ zijn er 1000 aan het werk. Dat betekent echter ook dat er 1200 mensen niet aan het werk zijn.

Omslagpunt
Het arbeidsontwikkelbedrijf Scalabor, dat voor de regio Midden-Gelderland de SW-medewerkers begeleiding en werk biedt, heeft sinds de start in 2018 in financieel opzicht goede resultaten geboekt. De kosten voor gemeenten zijn aanzienlijk gedaald. De verwachting is dat door de uitstroom van het aantal SW-medewerkers, er in 2023 een omslagpunt wordt verwacht in de financiële resultaten. Ieder jaar stromen er ruim 125 SW-medewerkers uit door pensionering of ziekte. Eind 2022 eindigt het contract dat gemeenten hebben gesloten met Scalabor. Alle regiogemeenten hebben aangegeven Scalabor ook na 2022 in te willen zetten als organisatie waar de SW-taken worden uitgevoerd. De vraag is echter of Scalabor tegen die tijd, gelet op de verdere uitfasering, ook nog in staat is die dienstverlening te leveren onder de huidige condities.

Middelen
Met het liquidatiebesluit over Presikhaaf Bedrijven op 9 november 2020, is een einde gekomen aan het SW-bedrijf dat 90 jaar dienst deed voor de regio Midden Gelderland. Over die periode is onderstaande film gemaakt: 'Met een koel hoofd en een warm hart'. 

Scalabor heeft de taken voor SW-medewerkers overgenomen maar is niet het arbeidsontwikkelbedrijf voor de regio. Door de liquidatie van Presikhaaf Bedrijven valt er € 1,4 mln. vrij voor de gemeenten. Het resultaat van de module WgSW over 2020 is naar verwachting ook ruim 2 mln. positief. Geld dat terugvloeit naar de gemeenten. Gemeenten zijn aan zet om te bepalen hoe zij deze middelen willen inzetten.

Netwerk
Landelijk gaan er stemmen op om een dekkend netwerk voor sociale ontwikkelbedrijven in te richten. Daarmee kan de infrastructuur, kennis en kunde voor de groep mensen met een arbeidshandicap worden behouden. Een ontwikkelbedrijf dient dan als opstap naar regulier werk en als vangnet voor wie dat (tijdelijk) nodig heeft. In de regio Midden-Gelderland zitten op dit moment nog te veel mensen thuis. Het is aan gemeenten om hier een passend antwoord op te geven.

Samen optrekken
Er ligt een lokale én regionale uitdaging om zoveel mogelijk werkzoekenden maar zeker ook de mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te ondersteunen naar werk. De middelen zijn daarvoor, mede ook door het aangekondigde ‘steun- en herstelplan’ vanuit het Rijk, aanwezig. Daarbij is opgeroepen om samen op te trekken met werkgevers. Bij de uitwerking moet worden voorkomen dat er onnodige (regionale) verschillen en een administratieve rompslomp ontstaan. Dat vraagt een integrale benadering, kijkend naar wat echt nodig is om maatwerk te kunnen leveren. Er zijn gelukkig nog steeds volop werkgevers die zich inzetten voor een inclusieve arbeidsmarkt en mensen een kans gunnen, juist ook de kandidaten die de ondersteuning van het WSP nodig hebben voor het vinden van een baan.

Klik hier voor de presentatie van de deelsessie arbeidsparticipatie.